W zeszłym roku Polska wysłała za granicę 1,69 mln ton produktów mleczarskich. Praktycznie tyle samo, co w 2022 r. Chociaż produkcja mleka w Unii Europejskiej spada, to w Polsce rośnie. Polskie mleczarstwo jest już mocno osadzone w ścisłej europejskiej czołówce. Tworzy ją sześć państw: Niemcy, Francja, Holandia, Włochy, Polska i Irlandia.
Jesteśmy trzecim największym producentem surowego mleka w całej Unii. Czwartym producentem masła czy odtłuszczonego mleka w proszku. Piątym największym producentem serów. Produkujemy ich zresztą już tyle, co słynąca z Goudy Holandia. Mamy równo po 10 proc. unijnego rynku.
Śmietana do Niemców, serwatka do Chin
W siłę rośnie nie tylko krajowa produkcja, ale też eksport. Jak wyliczyli analitycy z Banku Pekao, między 2015 a 2022 r. eksport produktów mleczarskich z Polski wzrósł o jedną trzecią. Co i gdzie wysyłamy najczęściej?
Ponad połowa polskiego eksportu mleka czy śmietany trafia do Niemiec (58 proc.), potem do Chin (6 proc.) i na Litwę (6 proc.). Największym odbiorcą polskich proszków mlecznych jest Algieria. Polską serwatkę najczęściej kupują Chińczycy i Holendrzy. Masło upodobali sobie Czesi. Maślankę Węgrzy i Brytyjczycy. Sery Niemcy i Włosi.
Czytaj też:
W tej branży Polska stała się potęgą. „Trzecie miejsce w Europie”
Mniej krów, więcej mleka
Fenomenem w branży jest fakt, że chociaż od dziesięciu lat systematycznie spada pogłowie krów mlecznych w Polsce, to i tak mleka produkujemy coraz więcej. Dzisiaj w Polsce mamy niecałe 20 mln krów mlecznych. Jeszcze w 2014 roku było ich grubo ponad 21 mln sztuk. W tym samym czasie polscy rolnicy zwiększyli wydajność swoich krów o ponad 70 proc., uzyskując średnią krajową za 2022 r. w wysokości 9 tys. kg mleka uzyskanego z jednej krowy rocznie. W prostym rachunku wychodzi ok. 25 kg mleka z jednej krowy dziennie.
W zwiększaniu wydajności najistotniejszym czynnikiem jest odpowiednia i dobrze zbilansowana pasza. Ale również częstotliwość samego doju, właściwa temperatura czy warunki sanitarne w oborze.
Przyszłość należy do największych
W krótkim okresie polskie mleczarstwo ma przed sobą bardzo dobrą perspektywę. Po małym kryzysie, spowodowanym gorszymi cenami na światowym rynku mleka, od końcówki zeszłego roku sytuacja się poprawia i koniunktura wraca.
W dłuższej perspektywie branży mogą dokuczać rosnące wymagania środowiskowe w rolnictwie, co zmusi do poniesienia dużych nakładów na nowe inwestycje w odnawialne źródła energii, poprawę dobrostanu zwierząt czy redukcję emisji CO2.
Popyt z kolei będzie rósł najbardziej na dalekich azjatyckich rynkach. A to oznacza, że w grze na krajowym podwórku zostaną ci najwięksi, którzy mają duże zdolności do inwestycji czy wysyłki swoich produktów w najdalsze zakątki świata.
Co z mniejszymi przetwórcami? Albo czeka ich postępująca już zresztą coraz bardziej konsolidacja, albo wstrzelenie się w rynkową niszę, oferując klientom na przykład regionalne produkty naprawdę bardzo wysokiej jakości.
Mleczni giganci
Patrząc na nasz ranking największych producentów artykułów mleczarskich, żadnego kryzysu nie widać. W zasadzie tak dobrej sytuacji nie było w żadnym innym opublikowanym przez nas branżowym rankingu. Wszystkie wymienione przez nas spółki zakończyły 2022 r. z zyskiem. Każda jedna z roku na rok poprawiła przychody. Tak wynika z danych finansowych dostarczonych nam przez wywiadownię gospodarczą Dun&Bradstreet.
Pierwsze miejsce zajmuje Grupa Polmlek. To największa prywatna firma mleczarska ze stuprocentowym polskim kapitałem. Zatrudnia ponad 4 tys. ludzi, którzy pracują w 14 zakładach spółki w Polsce oraz jednym w Maroku. Dziennie są w stanie wyprodukować 4,5 mln litrów mleka. Ponad połowa produkcji trafia na eksport do dziesiątek krajów zlokalizowanych na wszystkich kontynentach.
Czytaj też:
Nie tylko mleko
Na drugie miejsce wskoczyła Mlekovita, największy eksporter produktów mlecznych w Polsce. Mleko, sery, masła czy śmietany ich produkcji trafiają na 166 zagranicznych rynków. Swoje wyroby produkuje na 185 liniach zlokalizowanych w 25 zakładach. W ciągu doby jest w stanie przerobić 8 mln litrów mleka, które pochodzi od 15 tys. współpracujących z firmą rolników.
Czytaj też:
Oto 25 największych producentów żywności w Polsce. „Padł rekord”
Ostatnie miejsce na podium należy do Spółdzielni Mleczarskiej Mlekpol. Firma działa pod takimi znanymi markami jak Łaciate, Milko, Mazurski smak, Jogo czy Rolmlecz. Wyroby powstają w 14 zakładach, a jedna trzecia produkcji trafia już na eksport do ponad 100 krajów, w tym do państw Dalekiego i Bliskiego Wschodu.
Jakie jeszcze spółki mleczarskie pojawiły się w naszym zestawieniu?
20 największych producentów wyrobów mleczarskich
| Miejsce | Nazwa spółki | Przychody 2022 | Zysk netto 2022 | Wzrost przychodów 2021/22 |
|---|---|---|---|---|
| 1 | GRUPA POLMLEK | 9 821 937 000 | 409 707 000 | 4 121 937 000 |
| 2 | SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA MLEKOVITA | 9 418 556 869 | 195 602 480 | 3 114 715 024 |
| 3 | SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA MLEKPOL W GRAJEWIE | 7 173 150 162 | 136 450 917 | 2 067 809 094 |
| 4 | OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA | 2 263 797 805 | 129 458 077 | 861 357 704 |
| 5 | HOOGWEGT POLAND SP Z O O | 2 260 831 006 | 28 172 295 | 1 028 277 263 |
| 6 | OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W PIĄTNICY | 2 259 855 001 | 23 196 367 | 597 626 474 |
| 7 | OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W ŁOWICZU | 2 157 650 231 | 1 481 712 | 625 942 227 |
| 8 | SPÓŁDZIELNIA OBROTU TOWAROWEGO PRZEMYSŁU MLECZARSKIEGO | 1 610 635 277 | 44 083 965 | 374 291 918 |
| 9 | DANONE SP Z O O | 1 561 219 000 | 50 136 000 | 190 565 000 |
| 10 | ZOTT POLSKA SP Z O O | 1 488 190 976 | 78 087 125 | 246 867 635 |
| 11 | LACTALIS POLSKA SP Z O O | 1 442 092 000 | 4 517 000 | 289 196 000 |
| 12 | MILKPOL POLSKA SP Z O O | 1 259 742 572 | 13 456 176 | 1 259 667 423 |
| 13 | LUMIKO SP Z O O | 1 236 959 479 | 39 221 278 | 542 341 952 |
| 14 | OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W SIERPCU | 1 163 620 260 | 15 629 780 | 331 647 200 |
| 15 | OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W KOLE | 1 134 267 122 | 16 131 546 | 250 405 920 |
| 16 | SPÓŁDZIELCZA MLECZARNIA SPOMLEK | 1 023 434 135 | 10 851 831 | 310 933 714 |
| 17 | HOCHLAND POLSKA SP Z O O | 893 079 000 | -14 132 000 | 125 362 000 |
| 18 | TARGET POLSKA SP Z O O SPÓŁKA KOMANDYTOWA | 892 609 167 | 19 058 204 | 354 760 317 |
| 19 | SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W GOSTYNIU | 740 565 775 | 14 095 393 | 214 802 704 |
| 20 | BAKOMA SP Z O O | 712 314 000 | 658 000 | 127 647 000 |
Czytaj też:
100 największych polskich eksporterów. Te firmy są naszą wizytówką na świecieCzytaj też:
Producenci owoców i warzyw: Zielony Ład zaszkodzi nie tylko rolnikom
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.