„Polska to dobre miejsce do lokowania produkcji farmaceutycznej” – mówił na początku tego roku w Brukseli Krzysztof Kopeć, prezes Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego.
Sektor jest rzeczywiście w Polsce potężny. I chociaż trudno go dokładnie zmierzyć, to jego potencjał pozostaje dalej niewykorzystany.
Czytaj też:
50 najszybciej rozwijających się firm w Polsce. „Mistrzowie w pomnażaniu zysków”
Stać nas na więcej
Według Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA, w Polsce branża farmaceutyczna zatrudnia ponad 82 tys. Polaków. Firmy z tego sektora miały przyczynić się do wytworzenia 10 mld zł wartości dodanej, czyli około pół procent naszego PKB. PZPPP informuje z kolei, że branża może dawać już nawet 100 tys. miejsc pracy. A jej wkład w PKB jest na poziomie 15 mld zł. To dużo, ale mogłoby być więcej.
Spośród 4,5 tys. leków refundowanych, tylko ok. 13 proc. jest wytwarzanych u nas w kraju. Jak mówił Kopeć, Polska w czasach PRL była potentatem w produkcji leków w bloku państw socjalistycznych. Dzisiaj tak jak i wiele innych państw jesteśmy uzależnieni od importu z Azji. Jeszcze na progu nowego stulecia odsetek nowych certyfikatów dla azjatyckich firm, które umożliwiają im sprzedaż leków w Europie wynosił 31 proc. A już w 2020 r. się podwoił do poziomu 65 proc.
Krytyczne leki poza Polską
Najgorzej wygląda to na przykładzie pierwszej w Polsce Krajowej Listy Leków Krytycznych. Taka została utworzona przez Ministerstwo Zdrowia pod koniec zeszłego roku. Znalazło się na niej 301 substancji stosowanych w onkologii, pulmonologii, kardiologii czy ginekologii. Brak tych leków mógłby negatywnie wpłynąć na zdrowie Polaków, bezpieczeństwo lekowe i stanowić wielkie wyzwanie dla naszego systemu opieki zdrowotnej.
Tymczasem w Polsce wytwarza się zaledwie 20 proc. leków z tej listy. Cała reszta pochodzi z importu. Organizacje branżowe chciałyby, żeby w kraju wytwarzano nawet 90 proc. substancji z Krajowej Listy Leków Krytycznych. Ale droga ku temu jest trudna. Eksperci są zgodni, że krajowi producenci potrzebują systemu zachęt od państwa, choćby grantów inwestycyjnych, żeby kluczowe substancje w Polsce produkować. Trudno bez tego konkurować z Azjatami, którzy wygrywają po prostu ceną. Mogą ją obniżać, bo nie dość, że są dotowani przez chiński rząd, to mają też niższe koszty energii, wymagania środowiskowe i łatwiej im o pracownika.
Polak na szczycie
Jak na razie w tworzenie w Polsce wysoce aktywnych substancji czynnych, czyli API, zainwestowała z własnych środków Polpharma, największy producent leków w Polsce. Oddana pod koniec zeszłego roku inwestycja w Starogardzie Gdańskim jest warta 100 mln zł. Centrum nazwano Prometeusz i produkuje się tam substancje wykorzystywane w leczeniu chorób onkologicznych, stwardnienia rozsianego czy rdzeniowego zaniku mięśni.
I to właśnie Zakłady Farmaceutyczne Polpharma wygrywają po raz kolejny nasz ranking największych producentów leków w Polsce. W 2023 r. spółka osiągnęła ponad 3,6 mld zł przychodów. Zysk netto przekroczył 563 mln zł.
To zestawienie przygotowujemy na bazie danych finansowych dostarczonych nam przez wywiadownię gospodarczą Dun&Bradstreet. Bazujemy na wynikach za 2023 r., ponieważ nie wszystkie spółki opublikowały jeszcze sprawozdania za zeszły rok.
Po Polpharmie, na drugim miejscu, znalazła się spółka LEK. Pod tą nazwą działa w Polsce firma Sandoz. Globalny lider w dziedzinie leków generycznych. W Polsce oferuje ponad pół tysiąca produktów. W 2023 r. LEK miał prawie 3,5 mld zł przychodów. Zysk netto przekroczył 86 mln zł.
Czytaj też:
Umiera ponad milion osób na świecie. MZ powołało zespół do walki z groźną chorobą
Na trzecim miejscu podium uplasowała się spółka Roche Polska. To polska odnoga szwajcarskiego koncernu medycznego F. Hoffmann-La Roche AG, z historią sięgającą jeszcze końcówki XIX wieku. Pierwszym bestsellerem firmy był wprowadzony w 1898 roku syrop na kaszel bez recepty. Dzisiaj koncern z siedzibą w Bazylei jest czołowym dostawcą diagnostyki in vitro oraz jednym z największych producentów zaawansowanych terapii w leczeniu chorób nowotworowych.
Jakie kolejne firmy znalazły się w naszym zestawieniu?
20 czempionów polskiej farmacji
| Miejsce | Nazwa spółki | Przychody 2023 | Zysk netto 2023 | Przychody 2022 | Zysk netto 2022 |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | ZAKŁADY FARMACEUTYCZNE POLPHARMA S A | 3 643 809 000 | 563 749 000 | 3 593 098 000 | 842 602 000 |
| 2 | LEK S A | 3 454 323 523 | 86 281 828 | 2 509 540 396 | 97 275 592 |
| 3 | ROCHE POLSKA SP Z O O | 2 931 375 000 | 134 727 000 | 2 571 944 000 | 131 939 000 |
| 4 | GSK SERVICES SP Z O O | 2 180 354 000 | 98 491 000 | 1 828 492 000 | 75 516 000 |
| 5 | TEVA OPERATIONS POLAND SP Z O O | 2 169 896 381 | 419 615 737 | 1 950 920 983 | 351 391 697 |
| 6 | ADAMED PHARMA S A | 1 723 298 959 | 239 968 421 | 1 471 289 459 | 210 871 741 |
| 7 | BAUSCH HEALTH POLAND SP Z O O | 1 698 080 563 | 59 171 895 | 1 820 192 406 | 118 456 918 |
| 8 | ASTRAZENECA PHARMA POLAND SP Z O O | 1 279 662 000 | 126 738 000 | 972 332 000 | 100 948 000 |
| 9 | USP ZDROWIE SP Z O O | 1 271 111 472 | 147 539 020 | 1 094 589 272 | 112 312 358 |
| 10 | BOEHRINGER INGELHEIM SP Z O O | 1 229 877 000 | 34 184 000 | 1 013 991 000 | 27 305 000 |
| 11 | AFLOFARM FARMACJA POLSKA SP Z O O | 1 205 661 953 | 328 261 887 | 1 013 990 095 | 208 182 554 |
| 12 | SANOFI SP Z O O | 1 158 832 963 | 57 359 260 | 1 206 832 892 | 74 700 885 |
| 13 | HALEON POLAND SP Z O O | 1 048 758 000 | 43 726 000 | 920 052 000 | 45 778 000 |
| 14 | BERLIN CHEMIE MENARINI POLSKA SP Z O O | 867 662 423 | 38 840 401 | 754 580 865 | 28 142 951 |
| 15 | OPELLA HEALTHCARE POLAND SP Z O O | 852 207 381 | 71 392 220 | 605 664 170 | 25 731 800 |
| 16 | JANSSEN-CILAG POLSKA SP Z O O | 786 358 000 | 19 152 000 | 745 606 000 | 35 596 000 |
| 17 | ASTELLAS PHARMA SP Z O O | 649 668 000 | 11 247 000 | 622 612 000 | 6 048 000 |
| 18 | TAKEDA PHARMA SP Z O O | 576 493 000 | -1 127 000 | 631 751 000 | 6 399 000 |
| 19 | GILEAD SCIENCES POLAND SP Z O O | 466 471 273 | 12 687 914 | 680 767 354 | 23 508 775 |
| 20 | TARCHOMIŃSKIE ZAKŁADY FARMACEUTYCZNE POLFA S A | 403 564 000 | 125 030 000 | 331 071 000 | 18 639 000 |
Czytaj też:
Pacjenci czekają na kolejne leki w raku płuca i raku pęcherza. Wkrótce nowa lista refundacyjnaCzytaj też:
Nowoczesne terapie w hematologii. Lepsze wyniki, większe bezpieczeństwo pacjentów
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.