Tak się w Polsce zarabia na prądzie. 25 gigantów

Według danych Komisji Europejskiej, hurtowe ceny energii elektrycznej w Polsce były w zeszłym roku jednymi z najdroższych na naszym kontynencie. Więcej za prąd płacili tylko Irlandczycy i Włosi. Mimo tego, że było drogo, to i tak taniej, bo w 2023 r. hurtowe ceny energii były w Polsce jeszcze o jedną piątą wyższe.

To przede wszystkim z tego powodu mieliśmy w zeszłym roku do czynienia z wyprowadzką znad Wisły wielu zagranicznych inwestorów. ABB zamknęło swoją fabrykę pod Łodzią. Ford przeniósł część produkcji z Polski do Michigan. Michelin zlikwidował swój zakład w Olsztynie. Spar wycofał się z Polski, sprzedając wszystkie swoje sklepy. Levi’s zamknął fabrykę w Płocku. Ostatni zresztą swój zakład w Europie. Drogi polski prąd skutecznie ich wszystkich od Polski odstraszył. W tym roku z cenami nie jest zresztą lepiej.

Polska w czołówce

Jak wynika z danych Europejskiej Giełdy Energii z siedzibą w Lipsku, ceny energii elektrycznej w zawieranych przez przedsiębiorców kontraktach rocznych należą do europejskiej czołówki. Taniej jest w całej zachodniej Europie, drożej tylko w Irlandii i na południu Europy.

Jeżeli popatrzymy już bardziej globalnie, to taniej niż w Polsce jest w zasadzie wszędzie: Stanach, Kanadzie, Australii, Chinach, Brazylii czy Japonii.

Stawki i tak z tygodnia na tydzień wahają się dość mocno. Głównie przez mało przewidywalną politykę Donalda Trumpa. Po ogłoszeniu ceł, ceny energii na europejskiej giełdzie spadły, bo zaczęło panować przekonanie, że biznes będzie się od Europy odwracał, więc ta prądu zacznie zużywać po prostu mniej.

Milion za godzinę pracy

Ceny w Polsce szaleją, bo mimo coraz większej liczby odnawialnych źródeł energii, wciąż jesteśmy uzależnieni od prądu z węgla. A za ten Unia każe sobie słono płacić w postaci uprawnień do emisji CO2. Elektrownie je kupują i jeśli wyemitują mniej CO2 niż uprawnień kupiły, to mogą je potem odsprzedać, a jeśli wyemitowały za dużo, to muszą ich dokupić.

Czytaj też:
Transformacja pod napięciem – o systemowych konsekwencjach rozwoju fotowoltaiki

Problem w tym, że ceny unijnych uprawnień ciągle drożeją i drożeć będą. Według analityków z Forum Energii, w tym roku uprawnienia podrożeją do 98 euro za tonę CO2, a w 2030 będzie to już nawet dwa razy więcej, bo ok. 188 euro za tonę. O jakich dokładnie pieniądzach mówimy? Weźmy przykład Elektrowni Bełchatów, największej elektrowni węglowej w Europie i największego emitenta CO2 w Unii. Co roku wydala do atmosfery ok. 35 mln ton CO2. W efekcie za jedną godzinę pracy tej elektrowni trzeba płacić 1,2 mln zł w uprawnieniach do emisji. Rocznie daje to 12 mld zł.

Marne pocieszenie

Nie zapowiada się na to, żeby w takiej sytuacji ceny energii miały spadać. Oczywiście remedium pozostają odnawialne źródła energii – głównie farmy wiatrowe na lądzie czy morzu. Ale te wielomiliardowe nowe inwestycje operatorzy będą musieli również wkalkulować w ceny rachunku za prąd, żeby się im po prostu zwróciły. Podobnie będzie zresztą z elektrownią jądrową budowaną przez Amerykanów. Ona też musi się przecież opłacać, co zapewne poczujemy w wyższych cenach prądu.

Jedynym pocieszeniem dla zwykłego konsumenta są dalej utrzymywane rządowe tarcze, które mrożą ceny energii elektrycznej dla Polaków. Ta ostatnia ma potrwać do września tego roku i pewnie zostanie w jakiejś formie znów przedłużona. Pocieszenie to zresztą marne, bo Polacy i tak wzrosty cen energii odczuwają, płacąc za towary i usługi przedsiębiorców, którzy takich tarcz jak oni nie mają.

Zrywanie z monopolem

Wysokie ceny prądu zachęcają Polaków do zmian. Chcąc zerwać z monopolem czterech państwowych dostawców energii, coraz chętniej szukamy alternatyw oferowanych przez prywatnych sprzedawców prądu.

Według danych Urzędu Regulacji Energetyki, w zeszłym roku 44 tys. odbiorców prądu zdecydowało się na zmianę swojego sprzedawcy energii elektrycznej. W przypadku odbiorców indywidualnych to wzrost aż o 50 proc. w porównaniu z 2023 r.

Czytaj też:
„Nowy model polskiego wzrostu”. Jak zwiększyć konkurencyjność biznesu?

Od wejścia w życie w 2007 r. nowego prawa, które umożliwiło zmianę dostawcy prądu, na ten krok do tej pory zdecydowało się już w sumie ponad milion Polaków.

Również przez ten czas nad Wisłą wyrosło nam już kilkaset prywatnych podmiotów z koncesją na obrót energią elektryczną. To nie tylko małe, średnie czy duże firmy, ale też prawdziwi giganci z miliardami złotych przychodów, którzy jak równy z równym zaczęli konkurować z państwowymi hegemonami.

Polak, Szwajcar i Francuz

Między innymi właśnie takie spółki znalazły się w naszym rankingu 25 największych graczy na polskim rynku energii. Ale w naszym zestawieniu nie ma tylko klasycznych sprzedawców energii elektrycznej. Są również spółki od odnawialnych źródeł energii, od ciepła, od gazu – innymi słowy najistotniejsi prywatni gracze związani z szeroko pojętą branżą energetyczną na naszym rynku. W układaniu tego rankingu pomogła nam wywiadownia gospodarcza Dun&Bradstreet. Bazowaliśmy na przychodach za 2023 r., ponieważ wyniki finansowe za ubiegły rok nie są dla wszystkich spółek dostępne. Te mają jeszcze trochę czasu na złożenie sprawozdań finansowych. Kto znalazł się na podium?

Pierwsze miejsce zajęła katowicka spółka Eniq. To dzisiaj największy niezależny od państwa sprzedawca energii elektrycznej w Polsce. Zajmuje się handlem hurtowym energią elektryczną, wykorzystując połączenia międzysystemowe pomiędzy poszczególnymi krajami. Współpracuje nie tylko z polskimi operatorami, ale też tymi czeskimi i niemieckimi. W 2023 r. Eniq wypracował ponad 10,8 mld zł przychodów. Zysk netto wystrzelił do prawie 103 mln zł.

Drugie miejsce przypadło spółce Axpo Polska. To największy producent energii w Szwajcarii. Działa na ponad 30 rynkach. Nie tylko w Europie, ale też w Ameryce Północnej i Azji. Szwajcarzy są obecni nad Wisłą od ponad dwóch dekad. Oferują wyłącznie zieloną energię z gwarancją pochodzenia z odnawialnych źródeł.

Na ostatnie miejsce podium wskoczyła spółka Veolia Energy Contracting Poland. To część globalnego koncernu Veolia z siedzibą w Paryżu i historią sięgającą jeszcze połowy XIX wieku. Nad Wisłą firma zajmuje się przede wszystkim handlem energią i gazem.

Jakie inne firmy znalazły się w naszym zestawieniu?

25 gigantów z sektora energii

Czytaj też:
Nowe taryfy na prąd. Jest decyzja prezydentaCzytaj też:
Ważne zmiany w rachunkach za prąd. Możesz dostać 600 zł