W tych sklepach Polacy wydają najwięcej pieniędzy. 20 gigantów

2 miliony Polaków pracuje w handlu. Tak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego za koniec 2023 r. To mniej więcej tyle, ile cała populacja Łotwy. Więcej niż całej Estonii. Sektor handlowy generuje 18 proc. polskiego PKB.

Tylko roczne przychody z działalności Biedronki w Polsce są wyższe niż PKB takich europejskich krajów jak Albania, Czarnogóra czy Bośnia i Hercegowina.

20 największych sieci handlowych działających nad Wisłą osiąga ponad ćwierć biliona złotych przychodów rocznie. Sukces, który ma swoją cenę.

Portugalsko-niemiecka wojna

W naszym rankingu największych sieci handlowych w Polsce bazowaliśmy na danych finansowych za 2022 r., które dostarczyła nam agencja badawcza Dun&Bradstreet. Skoncentrowaliśmy się przede wszystkim na marketach spożywczych czy drogeriach, wyłączając do odrębnych zestawień markety budowlane, o których pisaliśmy kilka miesięcy temu czy sprzedawców elektroniki, o których dopiero napiszemy.

I tak dwa pierwsze miejsca w tym zestawieniu zajmuje portugalskie Jeronimo Martins ze swoją Biedronką i niemiecka sieć marketów Lidl. Od kilku miesięcy na polskiej ziemi obserwujemy wojnę handlową między Portugalczykami i Niemcami. Jedna sieć uderza w drugą, tłukąc do głowy Polakom, że to właśnie u niej jest taniej. Okazuje się, że taka cenowa naparzanka nawet rodakom się podoba. W badaniu londyńskiej agencji UCE Research sprzed tegorocznej Wielkanocy ponad połowa Polaków walce między Lidlem a Biedronką kibicowała. Chcieli nawet, żeby rywalizacja była jeszcze ostrzejsza, bo dzięki temu może byłoby i taniej z wielkanocnym koszyczkiem.

To, co podoba się klientom, nie za bardzo podoba się innym graczom na polskim rynku. Skutki wojny cenowej między Lidlem a Biedronką poczuła na własnej skórze polska sieć marketów Dino, która wymianie ciosów między Niemcem a Portugalczykiem przyglądała się nieco z boku. Miesiąc temu kurs akcji Dino dosłownie runął na warszawskiej giełdzie. Akcje z dnia na dzień potaniały o kilkanaście procent.

To nie tylko efekt gorszych wyników finansowych, ale też tego, jak zachowuje się sama Biedronka. Według analityków, nie zamierza wygasić konkurencji cenowej, a wręcz jeszcze bardziej ją podsycać. Możemy więc spodziewać się kolejnych mniej lub bardziej finezyjnych odsłon wojny cenowej, jak choćby reklama sprzed paru tygodni z żółto-niebieską krową na boisku piłkarskim i lektorem czytającym taki tekst: „Krowa, która ryczy, ale mało mleka daje, to zupełnie jak sieć dyskontów, która twierdzi, że prowadzi mecz na boisku niskich cen. I jednocześnie po cichu podnosi ceny”.

Pytanie, dokąd ta wojna zabrnie. I czy przy uciesze spragnionych promocji klientów, nie będziemy świadkami mniejszych lub większych kryzysów w innych polskich firmach. Parę dni temu zapytany przez Portal Spożywczy Dariusz Goszczyński, prezes Krajowej Rady Drobiarstwa-Izby Gospodarczej, tak mówił na temat tego pojedynku:

„My się z tego nie cieszymy. Także z punktu widzenia konsumentów to pozorna korzyść. Jest to bardzo destrukcyjne dla całego systemu handlu w Polsce, który tworzą nie tylko dyskonty czy sieci wielkopowierzchniowe, ale także np. hurtownie mięsne. Jak one mogą w dłuższej perspektywie konkurować z dyskontami skoro produkty są sprzedawane tam poniżej kosztów wytworzenia?”

Rzeź sklepikarzy

Gdyby ten ranking pokazać inaczej i nie brać pod uwagę wyników finansowych, a samą liczbę placówek, jaką posiada dana marka, to numerem jeden była Żabka. Sieć liczy już ponad 10,5 tys. placówek prowadzonych przez przeszło 9 tys. franczyzobiorców. Na drugim miejscu uplasowałaby się Biedronka, która na koniec marca miała prawie 3,6 tys. marketów. Na ostatnie miejsce podium wpadłby Lewiatan z ponad 3,2 tys. placówek. Zaraz za nim uplasowałoby się Dino (2,4 tys. marketów) i drogerie Rossmann (1,8 tys.). Taka pierwsza piątka.

Chociaż liczba marketów z roku na rok rośnie, to w ekspresowym tempie z mapy Polski znikają małe sklepy.

W zeszłym roku zlikwidowano ponad 3 tys. z nich, głównie właśnie tych małych. Kolejne 9,5 tys. zawiesiło działalność – wynika z danych Dun&Bradstreet. Jeszcze 10 lat temu w Polsce mieliśmy ponad 402 tys. sklepów. Na koniec 2023 r. już o ponad 40 tys. mniej. Ubywa ich w zasadzie w każdym sektorze. Spada liczba mięsnych, rybnych, spożywczych, metalowych, meblowych czy samych aptek. Przyczyną zanikania małego handlu nie jest tylko rozrost dyskontów. Właściciele sklepików borykają się z problemami z sukcesją, bo dzieci nie chcą rodzinnego biznesu przejmować. Problemem jest też sama inflacja i zmiany zachowań zakupowych Polaków.

Czytaj też:
Biedronka rozdaje dobre parówki za darmo. Zrobisz z nich tanie i pyszne dania dla rodziny

Biedronka jak Nowy Sącz

Ale żeby marketów tak nie demonizować, to należy pamiętać, że duże sieci handlowe są dzisiaj jednym z największych płatników podatków. W pierwszej dziesiątce największych indywidualnych podatników CIT na 6. miejscu z 803 mln zł wpłaconych w 2022 r. uplasował się Jeronimo Martins, czyli Biedronka. Rossmann wpłacił z tytułu CIT 289 mln zł. Lidl – 254 mln zł. Pepco 214 mln zł. Dino 204 mln zł. Żabka 191 mln zł. Ale sam podatek CIT to nie wszystko, bo duże sieci płacą przecież jeszcze PIT, ZUS, akcyzę, podatki od nieruchomości czy obowiązujący od paru lat podatek handlowy. Tylko z tytułu tej ostatniej daniny do kasy państwa wpadło w 2022 r. dodatkowe 3,3 mld zł. To o 300 mln zł więcej, ile nowy rząd chce wydać na psychiatrię i onkologię dziecięcą oraz leczenie chorób rzadkich osób do 18. roku życia

Sieci handlowe są również jednym z największych pracodawców w Polsce. Patrząc na wyliczenia za 2022 rok, okazuje się, że najwięcej Polaków wcale nie pracuje w Poczcie Polskiej czy państwowym Orlenie, a właśnie w Biedronce. Sieć daje zatrudnienie dla ponad 80 tys. osób. To tyle, ile mieszkańców ma cały Nowy Sącz, skąd wywodzi się wielu bohaterów Listy 100 najbogatszych Polaków „Wprost”.

Sieci marketów również od lat przodują w naszym rankingu 50 Najlepszych Pracodawców. W tym roku trzecie miejsce zajął Kaufland. W pierwszej dziesiątce pojawiła się jeszcze Grupa Muszkieterów i Lidl. Regularne podwyżki płac, praca na etat, nagrody, bony i cała masa innych benefitów sprawia, że praca w sieci handlowej jest często bardziej stabilna niż choćby w niektórych polskich mediach.

Największe sieci handlowe w Polsce

Czytaj też:
Lidl obniża ceny masła i innych popularnych produktów. Zobacz, jakie superokazje czekają w tym tygodniuCzytaj też:
Rekordowy wzrost polskiego eksportu. Doganiamy czołówkę UE